مطالعات پیش امکان سنجی به منظور جذب سرمایه گزاری خارجی (PFS)
امکان سنجی چیست؟
امکان سنجی در واقع بررسی و ارزیابی قابلیت ها و امکان عملیاتی و تجاری سازی یک ایده یا یک طرح برای کسب و کار است. در بیشر مواقع مربوط به راه اندازی خط تولید و تصویت رساندن یک لایحه در مجلس یا تجاری سازی کالا و خدمات در داخل و یا خارج از کشور باشد. این که رسیدن به یک هدف در یک نقطه و در زمان خاص، این کار به ما کمک می کند برای درک بهتر و واقع بینانه تر به مختصات زمانی و مکانی برای اجرا و استارت زدن یک ایده یا طرح داشته باشیم.
کلمات طرح توجیهی و امکان سنجی و FS با هم مترادف هستند. هدف از مطالعات طرح توجیهی به این منظور نیست که به تاجر و یا سرمایه گذار بگوید طرح شما به صرفه است یا خیر. این وظیفه سرمایه گذار و رهبران پروژه و صاحبان طرح و ایده است و بر اساس داده ها و طرح امکان سنجی که در اختیار آنها قرار می گیرد و تصمیم لازم را برای انجام کار اتخاذ می کنند. سخت ترین مرحله هم طرح امکان سنجی می باشد. سازمان ها و شرکت ها و موسسات، بررسی بستر لازم برای عملیاتی کردن طرح و ایده برنامه خود در نقاط مختلف جهان و ایران، از مجموعه های حرفه ای در امکان سنجی استفاده می کنند و بهره مند می شوند. در این گفتار تلاش می شود تا اطلاعات جامعی درباره FS، فرمت امکان سنجی و فواید آن و هر آنچه نیاز است که بدانید به شما گفته می شود.
چرا مطالعات امکان سنجی را باید انجام دهیم؟
اکثر شرکت ها و موسسات، هولدینگ ها و غیره، به مظور بهتر کردن طرح های عملیاتی خود، ایده، پردازش، برنامه و اهداف خود، نیاز دارند تا پیش از اقدام برای عملی کردن آن ها، باید امکان سنجی کنند که آیا این طرح ارزش دارد هزینه شود، ریسک شود و وقت گذاشته شود یا خیر. مطالعات امکان سنجی که با مطالعات بازار شروع می شود، ساده ترین شکل گزارش های طرح توجیهی می باشد که مطابق حساسیت سرمایه گذاران و بانک ها، انجام می شود تا به صورت جزئی تر، امکان عملیاتی کردن طرح و ایده مشخض شود. مطالعات امکان سنجی، به مطالعات بازار هدف پرداخته و بررسی می کند که آیا برای تولید کالا و یا خدمات یا اجرای یک طرح و ایده، برای چه بخشی از بازار داخل و یا خارج مناسب است. اثر بخشی کدام قسمت از بازار داخل برای عملیاتی کردن طرح و ایده موجود مناسب است. در واقع، مطالعات امکان سنجی را باید نوعی روش تحقیق در علوم مهندسی و مدیریت دانست که بخش هایی را شامل می شود. مثل: فرایند کنترل و شناخت مساله به صورت دقیق که مشخص می کند به دنبال چه هدفی هستیم. شناسایی اهداف، فرصت ها و تهدید ها، تشریح موقعیت فعلی که در کجا هستیم، تشریح هزینه ها، شناسایی درآمد و بررسی منابع موجود، از بخش های مهمی است که در مطالعات امکان سنجی استفاده می شود تا بهترین راهکار داده شود.
آشنایی با بررسی های اقتصادی: مطالعات بازار یا Market Research
مطالعات تکنیکال و براورد های مالی و فنی برای طرحی که قرار است روی آن سرمایه گذاری شود و منابع مورد نیازی که باید تامین شوند تا از نظر مالی طرح تصویب شده به مشکل بر نخورد بسیار مهم است و باید با استفاده از تحقیق های صورت گرفته و مطالعات بازار، این منابع را شناسایی کرد. ابتدا، با مطالعات امکان سنجی مقدماتی که یک فاز مقدماتی هر مطالعه امکان سنجی دارد، توسط سرمایه گذاران که روی گزینه های مختلف که شک دارند، این فاز مقدماتی انجام می شود تا بهترین گزینه برای سرمایه گذاری و ورود به فازFS انتخاب شود. البته بسته به ابعاد پروژه، بایستی مطالعات طرح توجیهی و مقدماتی صورت گیرد و از کارشناسان خبره بهره گرفته شود. در مرحله بعد باید مطالعات طرح اصلی مرور و باز بینی شود و تما اشکالات و ابهامات بر طرف شود. گزینه های محل اجرا و فناوری های لازم و روش اجرا و اولویت بندی ها و برنامه های زمانی برای اجرای طرح مقدماتی پروژه در قسمت فنی باید به دقت بررسی و اشکالات رفع شود. پس از انجام این مرحله که اصلاحات انجام شد و دیگر مشکلی دیده نمی شود، به قسمت تهیه گزارش جامع FS رسیده ایم. در این قسمت، پس از گزارش جامع طرح توجیهی مقدماتی طرح، وارد فاز مطالعات طرح توجیهی نهایی خواهیم رسید. در این قسمت تمام مراحل اجرایی اولویت بندی می شود و گزینه هایی که برای مطالعات مهندسی تعیین مکان شده است، تکمیل می شود و بعد از آن به تعیین خط مشی اجرای طرح با تعیین کردن گزینه های تفکیک شده طرح به پروژه های مستقل با فصل مشترک معین و تقسیم کار هر بخش به پیماکاران و مشاوران و تولید کنندگان هر بخش از پروژه مشخص می شود تا به بهترین شکل ممکن طرح شروع به کار کند.
بی طرفانه بودن مطالعات امکان سنجی
برای این که یک پروژه عملیاتی، به خوبی و بدون هیچ مشکلی شروع به کار کند،باید در نهایت بی طرفی و عادلانه این مطالعات صورت بگیرد. این مطالعات باید مستند و به صورت مرتب تهیه شوند. دقیقا مثل مقالات آکادمیک به صورت دقیق و هر صفحه آن باید توجیه پذیر باشد و جای هیچ نقدی را نگذارد. مطالعات طرح توجیهی، بیانیه سیاسی نیست و باید دسترس و قابل سرمایه گذاری باشد و صرفا یک طرح و آرزو نشدنی نباشد.
مراحل امکان سنجی
بررسی تقاضا و تعیین حوزه عملکرد یا محدوده طرح و پروژه ارزیابی و تحلیل اهداف پروژه و اولویت بندی و تعیین واحد ها ارزیابی عوامل محدود کننده در زمان اجرا پروژه و یا ارزیابی ریسک موجود ارائه محدوده پروژه و نیاز سنجی کامل ارزیابی مسائل مالی و اقتصادی و اجتماعی و سرمایه انسانی و نفرات مورد نیاز و واحد های اجرایی مورد نیاز و مکان سنجی پروژه مربوطه تعیین و تحلیل گزینه های روش اجرایی، فناروی، مالی و اقتصادی و گزینه های فنی که باید به خوبی و به طور بسیار دقیق این گزینه ها و عوامل بررسی شوند و با دقت انتخاب شوند تا درصد ریسک پایین بیاید.